VZW
PIBO-Campus

Pagina afdrukken

SALK-GIF: Innovatieve bemesting in Limburgse groenten

Project in kader van het GIF (Groente Innovatie Fonds). Het Groente-InnovatieFonds (GIF) is één van de projecten binnen het Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat (SALK), zoals vastgelegd in de beleidsnota “Eén, Sterk, Sociaal en Duurzaam Limburg 2013-2019”. Deze proef werd uitgevoerd in samenwerking met de Bodemkundige Dienst van België, het PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt in Sint-Katelijne Waver) en landbouwers.

Situering project 

Eén van de belangrijkste knelpunten in de groenteteelt vandaag de dag zijn de relatief hoge verliezen van nutriënten naar het milieu. Hierbij denken we vooral aan nitraat, een zeer mobiel element dat snel uitspoelt naar het oppervlakte- en grondwater. Vooral het monitoringsnetwerk van VMM, dat opgebouwd is rond MAP-meetpunten en grondwaterputten, geeft een indicatie van de problemen die er zijn met de stikstofuitspoeling. Gebieden die de vooropgestelde norm niet halen, worden aangeduid als focusgebied. In MAP4 werden er reeds maatregelen toegepast voor bedrijven die hierin gelegen zijn en in MAP5 zijn de beperkingen toegenomen onder de vorm van een inperking van de stikstofgebruiksnorm, een ingekorte uitrijperiode en een zware opvolging van stikstofresidu’s op bedrijfsniveau.

In dit project worden 2 innovatieve principes naar voren geschoven. Het eerste innovatieve aspect is gericht op een langere beschikbaarheid van het in drijfmest aanwezige ammoniumgehalte. Dit is nagenoeg gelijk aan de hele minerale fractie in drijfmest. Deze langere beschikbaarheid kan verwezenlijkt worden door toevoeging van een nitrificatieremmer aan drijfmest. Hierdoor zal het ammonium minder snel omgezet worden naar nitraat, waardoor het langer beschikbaar blijft voor de plant en de kans op uitspoeling afneemt.

Een nitrificatieremmer gaat de activiteit van bepaalde bodembacteriën afremmen. Hierdoor wordt de stikstof beter benut en is er dus een positief effect op zowel de opbrengst als het milieu. Het gebruik van nitrificatieremmers staat nog in zijn kinderschoenen en werd tot nu toe enkel getest in wintertarwe. Vandaar de noodzaak naar onderzoek hierin. De belangrijkste nitrificatieremmers in de landbouw zijn nitrapyrin, DCD (diacyandiamide) en DMPP (3,4-Dimethylpyrazole phosphate). In onze proef zullen we gebruik maken van DMPP, waarvan de werking op onderstaande figuur zichtbaar is.

Het tweede innovatieve aspect is de focus op vernieuwde inzichten bij het zaaien van groenbedekkers. Vooral het organische stofgehalte zal de nodige aandacht vragen aangezien de nieuwe bemestingsnormen onrechtstreeks samengaan met een beperkte aanvoer van organische stof.

Organische stof is van belang voor fysische en chemische bodemeigenschappen:

  • Bodemstructuur en drainage/doorlaatbaarheid
  • Waterbergend vermogen
  • Sorptiecomplex van organisch materiaal: hierdoor kunnen meer nutriënten vastgehouden worden

Het koolstofgehalte van de Limburgse landbouwpercelen lag in de periode 2008-2011 onder de optimale waarde. Vandaar het belang van groenbedekkers.

Los van deze 2 innovatieve principes wil dit project nogmaals het belang van een beredeneerde bemesting benadrukken. Zo is het nuttig om steeds te bemesten op basis van grond- en mestanalyses. Op die manier wordt er een optimaal evenwicht verkregen tussen de opbrengst en het nitraatresidu.

Werking PIBO-Campus

PIBO-Campus focuste zich voor dit project op de erwtenteelt, een groente die steeds vaker voorkomt in het Zuid-Limburgse akkerbouwlandschap. Zowel in 2016 als in 2017 werden bemestingsproeven gedaan waarbij de nitrificatieremmer ‘Vizura’ toegevoegd werd aan drijfmest. Gecombineerd met deze bemesting werd het effect van verschillende groenbemesters getest wat betreft het verbeteren van het OS-gehalte en het binden van de toegediende N.

Looptijd project

februari 2016 – maart 2018