ADLO: SMART Bodem (precisielandbouw)
Situering project
In Vlaanderen wordt in de praktijk beperkt gebruik gemaakt van de nieuwe mogelijkheden die precisielandbouw biedt. Met het project “SMART-Bodem” wordt getracht hier verandering in te brengen door landbouwers kennis te laten maken met een “slimme” techniek om de variatie van verschillende bodemeigenschappen binnen een perceel in kaart te brengen. Vervolgens wordt ook gedemonstreerd hoe op deze variatie kan worden ingespeeld met een plaatsspecifiek beheer.
Het project “SMART-Bodem”, waarbij de letters van SMART staan voor Scannen, Meten, Advies, Taak en Resultaat, wordt gecoördineerd door de Bodemkundige Dienst van België (BDB). Het Koninklijk Belgisch Instituut tot Verbetering van de Biet (KBIVB), Hooibeekhoeve en het Provinciaal Instituut voor Biotechnisch Onderwijs (PIBO) zijn partners binnen het project. De financiering van het project wordt volledig gedragen door het Departement Landbouw en Visserij van de Vlaamse overheid en het Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling.
De bodem vormt de basis voor de gewasproductie zodat verschillen in bodemeigenschappen (pH, nutriënten, textuur, vochtgehalte, …) zich al snel vertalen in opbrengstverschillen. Bodemeigenschappen verschillen echter niet alleen tussen percelen, ook binnen eenzelfde perceel kan er een belangrijke variatie aanwezig zijn. In dit nieuw project wordt de variatie in pH, organisch koolstofgehalte en geleidbaarheid binnen verschillende percelen in kaart gebracht door de bodem te scannen met een VERIS MSP3 bodemscanner. Op basis van deze waarnemingen wordt voor elk perceel een plaatsspecifiek bekalkingsadvies en advies voor het toedienen van organisch materiaal (compost, stalmest, …) opgesteld. Op verschillende percelen waar bieten, granen of maïs worden geteeld, zal de techniek van het variabel bekalken op basis van dit advies worden gedemonstreerd. Bij maïs wordt eveneens het variabel toedienen van mengmest gedemonstreerd. Verder zal ook de opbrengst plaatsspecifiek in beeld worden gebracht. Dit enerzijds om na te gaan in welke mate de gemeten bodemeigenschappen een invloed hebben op de opbrengst en anderzijds om de toegepaste technieken te evalueren.
Werking PIBO-campus
PIBO-campus voert 1 demoproef uit op een veld met rotatie wintertarwe (oogst 2017) gevolgd door wintergerst (oogst 2018).
In 2017 werd gestart door de opbrengst van de wintertarwe variabel te bepalen. Vervolgens werden op de tarwestoppel de verschillende bodemeigenschappen van het demoveld in kaart gebracht door de bodem te scannen met de VERIS MSP3 bodemscanner. Hierbij worden volgende eigenschappen plaatsspecifiek in beeld gebracht:
- de pH
- het organisch koolstofgehalte
- de geleidbaarheid op 2 dieptes (bouwlaag en 0-90 cm)
- de topografie van het perceel.
Op het perceel werden ook 4 referentiebodemstalen genomen om de gescande bodemeigenschappen te ijken en perceelkaarten van elk van deze bodemeigenschappen op te stellen.
Op basis van de variabele opbrengstkaart en de Veris bodemscan werd een variabel bekalkingsadvies opgesteld. Dit advies werd in 2 fracties gespreid o.w.v. de hoge toe te dienen dosis. Een eerste fractie werd gespreid op de stoppel en een tweede fractie na het klepelen van de groenbemester.
variabel bekalken op basis van pH-bodemkaart na wintertarwe (oogst 2017)
In 2018 wordt het effect van de aangelegde behandelingen op de gewasontwikkeling en gewasopbrengst getoond. Ook de verbetering van de bodemtoestand wordt geëvalueerd.
Ten slotte wordt de betekenis van de elektrische geleidbaarheid (EC) aan de landbouwers gedemonstreerd. De elektrische geleidbaarheid wordt met de bodemscanner op alle demovelden op 2 dieptes (bouwlaag en 0-90 cm) in kaart gebracht. Door in de demovelden op plaatsen waar verschillen in EC werden gemeten, bepaalde bodemeigenschappen (bodemtextuur, penetratieweerstand, bulkdensiteit,…) te gaan meten, kan worden aangetoond dat de waargenomen verschillen in EC het gevolg zijn van verschillen in bodemdichtheid, textuur, enz.
Looptijd project
15 februari 2017 – 14 februari 2019